Omstreden kunstwerk na week al verwijderd

Door Gerard van den IJssel

CENTRUM - Precies een week heeft het opvallende kunstwerk van de Japanse Tadashi Kawamata het volgehouden. Op last van de brandweer is de houten betimmering aan een slooppand in de wijk Transvaal inmiddels verwijderd. Ondanks deze tegenslag lijkt de promotiestunt van het kunstenaarscollectief OpTrek geslaagd.

OpTrek is een tijdelijke projectorganisatie die vanuit een reizend kantoor in de wijk Transvaal kunstprojecten wil starten. De kunstenaars begeleiden daarmee op geheel eigen wijze de sloop van een groot deel van de oude arbeiderswijk. Transvaal ondergaat in de komende jaren een stedenbouwkundige transformatie. door grootschalige sloop en nieuwbouw. De kunstenaars Leontine Lieffering, Annechien Meier, Sabrina Lindemann en Marjan Schoenmakers voelen zich betrokken bij deze ingrijpende veranderingen. "Daarom nodigen wij andere kunstenaars uit om de grote wijzigingen in de wijk als onderwerp te nemen voor kunstwerken," vertelt Marjan Schoenmakers. "Het houten werk van Tadashi Kawamata was daarvan het eerste voorbeeld." De Japanner volbracht zestien jaar geleden zijn eerste grote project op een slooppand aan het Spui. Op de plek waar nu het Theater aan het Spui staat, timmerde Kawamata met sloophout als het ware een tweede huid rond het pand. In de jaren daarna werd deze manier van werken zijn handelsmerk. In het Centrum voor Beeldende Kunst Stroom aan het Spui is momenteel een foto-expositie te zijn met een overzicht van alle 32 projecten die hij sindsdien heeft uitgevoerd. Toen de kunstenaars van OpTrek hoorden van die tentoonstelling, ontstond al snel het plan om de Japanner naar Transvaal te halen. "Omdat pas anderhalve week geleden de toezegging binnenkwam, bleek er niet genoeg tijd te zijn voor het aanvragen van een vergunning. Naar klachten over de gevaarlijke situatie nam de brandweer daarom afgelopen week een kijkje bij het kunstwerk. Die droeg ons vervolgens op het werk weer te verwijderen. Dat is afgelopen zondag gebeurd." Een week eerder waren tien mensen een volle dag aan het werk om het sloophout niet alleen áán de gevel van het pand te bevestigen maar ook binnen in de woning aan de Scheepersstraat. Als een levend wezen kronkelt het hout zich door het pand. De kleine portiekwoning transformerend tot een museumzaal op locatie. Van buiten was niet echt duidelijk wat Kawamata met het kunstwerk bedoelde. Buurtbewoners dachten in eerste instantie aan een slordige uitvoering van een dichtgetimmerd pand. Voor de mensen die de moeite namen binnen een kijkje te nemen, werd wel duidelijk dat het project de term kunst verdiende. Met de beslissing van de brandweer is voor kunstenares Marjan Schoenmakers het verhaal nog niet ten einde. "Ik ga nu een officiële vergunningprocedure starten. Misschien dat we het over een paar maanden weer terug mogen hangen." OpTrek houdt kantoor in huizen die in afwachting van de sloop reeds door de bewoners zijn verlaten. Wanneer de plek aan de beurt is voor sloop gaat OpTrek verder naar een volgende locatie. De kunstenaars blijven tot maart 2002 aan de Scheepersstraat gevestigd. Het volgende kunstinitiatief wordt een film- en video- project.

De Posthoorn (30 oktober 2002)